قدس آنلاین؛ تا آخرین سال‌های سقوط رژیم شاهنشاهی خیل عظیمی از کودکان لازم‌التعلیم از امکان ورود به مدارس محروم بودند و به همین دلیل روز به روز با توجه به روند صعودی رشد جمعیت، بر تعداد بی سوادان جامعه افزوده می‌شد. به طوری که طبق سرشماری سال ۱۳۵۵ خورشیدی، از کل جمعیت ۲۷.۱ میلیون نفری ۶ ساله به بالا، ۱۴.۲ میلیون نفر (۵۲.۵درصد) بی‌سواد بوده‌اند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و صدور فرمان امام(ره) مبنی بر تشکیل سازمان سوادآموزی تا سال ۱۳۶۵ نزدیک به ۱۱ میلیون نفر به باسوادان کشور افزوده شد و نرخ باسوادی کشور از ۴۷.۵ درصد به حدود ۶۱.۸درصد رسید. لیکن به علل گوناگون و از جمله رشد سریع جمعیت و فقدان امکانات آموزشی برای همه خردسالان، قدر مطلق بی سوادی نه تنها کاهش نیافته بلکه حدود ۶۰۰ هزار نفر نیز افزایش داشته است.

با اجرای طرح بسیج عمومی سوادآموزی در سال ۱۳۶۹ و آموزش بیش از ۴.۱ میلیون نفر بی سواد مطلق در طول یک دهه، در سال ۱۳۷۵ نرخ باسوادی در ایران به ۷۹.۵ درصد رسید(۱۸ درصد افزایش). این افزایش در سرشماری ۱۳۸۵ ، ۹۰ و ۱۳۹۵ به ترتیب به ۸۴.۶ درصد ، ۸۴.۸ درصد و ۸۷.۶ درصد ادامه پیدا کرد و در برآوردسال ۱۳۹۹ این رقم به ۹۰ درصد افزایش یافته است. اما هنوز متأسفانه جامعه ما با حدود ۸ میلیون بی‌سواد روبروست.

«شاپور محمدزاده» رئیس سازمان نهضت سوادآموزی در گفت‌وگویی اختصاصی با قدس آنلاین به مناسبت گرامیداشت چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب، عملکرد این سازمان را پس از پیروزی انقلاب اسلامی تشریح کرد.

سوادآموزی بعد از انقلاب اسلامی

محمدزاده با بیان اینکه تجزیه و تحلیل وضعیت سواد در کشور که نتیجه بررسی و مطالعه نتایج ۶ سرشماری نفوس و مسکن انجام شده در ۴ دهه گذشته است، حاکی از افزایش درصد باسوادی در گروه سنی ۶ ساله و بالاتر است، گفت:  درواقع جمعیت ۶ سال و بالاتر کشور بالغ بر۷۱۵۰۶۳۹۲ شمارش شده است که ۶۲۶۶۶۷۶۰ نفر آنها خود را با سواد و۸.۷۹۵.۵۵۳ نفر فاقد سواد اعلام کرده اند. بر این اساس درصد باسوادی از ۴۷.۵ درصد سال ۱۳۵۵  به ۸۷.۶ درصد در سال ۱۳۹۵ رسیده است. و در برآورد سال ۱۳۹۹ به عدد ۹۰ درصد افزایش یافته است. به عبارت دیگر میزان باسوادی در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی بالغ بر ۴۲ درصد افزایش یافته است. همچنین بر اساس این بررسی درصد باسوادی در گروه سنی ۴۹-۱۰ ساله افزایش داشته است؛ به طوری که کل جمعیت ۴۹-۱۰ ساله ۵۱۷۳۱۳۳۴ نفر  بوده اند که از این رقم تعداد ۴۹۰۰۶۷۹۶ نفر باسواد ، ۲۶۹۲۳۸۹ نفر بی سواد و ۳۲۱۴۹ نفر اظهار نشده بوده اند. درصد باسوادی در این جمعیت حدود ۴۸.۸ درصد در سال ۱۳۵۵ بوده است در حالیکه طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ این رقم به  ۹۴.۷ درصد رسیده است و قریب به ۴۶ درصد رشد نشان می دهد و این رقم در برآورد سال ۱۳۹۹ به رقم ۹۶.۶ درصد افزایش یافته است.

وی افزود: در همین راستا فعالیت های سازمان نهضت سوادآموزی منجر به کاهش فاصله درصد باسوادی بین زنان و مردان شده است؛ در راستای هدف ایجاد عدالت جنسیتی در سوادآموزی ، همچنین ضمانت دسترسی کامل و عادلانه دختران به آموزش پایه با کیفیت مناسب، در سالهای مورد مطالعه با اختصاص حدود ۸۰ درصد از فعالیت های سوادآموزی به دختران و زنان بخصوص در مناطق روستایی موجب شده شاخص سواد در قشر زنان با شتاب بیشتری افزایش پیدا کند بطوریکه نتایج سرشماری انجام شده در بین سالهای ۱۳۵۵ لغایت سال ۱۳۹۵ نشان می‌هد تفاوت نرخ باسوادی در بین زنان و مردان از ۲۳.۴ درصد در سال ۱۳۵۵ به حدود ۶.۸ درصد در سال ۱۳۹۵ کاهش یافته است و این رقم در سال۱۳۹۹ به کمتر از ۶.۳ درصد رسیده است.

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی کشور تصریح کرد: همچنین ما شاهد کاهش فاصله درصد باسوادی بین مناطق شهری و روستایی بعد از تاسیس سازمان بوده ایم؛ به منظور تحقق عدالت آموزشی و کاهش اختلاف سواد بین مناطق شهری و روستایی کشور، با اختصاص حدود ۵۵ درصداز فعالیت های سوادآموزی به مناطق روستایی در ۳۹ سال گذشته، موجب گردیده شاخص سواد در مناطق محروم کشور بهبود پیدا کند به‌طوریکه طبق سرشماری‌های انجام شده، بین سال‌های  ۱۳۵۵ لغایت ۱۳۹۵ میزان باسوادی مناطق شهری از ۶۵.۴ درصد در سال ۱۳۵۵ به ۹۰.۸ درصد در سال ۱۳۹۵ افزایش یافته است. در همین زمان نرخ باسوادی مناطق روستایی از ۳۰.۵ به ۷۸.۵ درصد افزایش نشان می‌دهد. به عبارت دیگر میزان افزایش باسوادی در مناطق روستایی با شتاب بیشتری صورت گرفته است و تفاوت درصد باسوادی در بین مناطق شهری و روستایی از ۳۴.۹ درصد سال ۱۳۵۵ به حدود ۱۲.۳ درصد در سال ۱۳۹۵ کاهش یافته است و این رقم در برآورد سال ۱۳۹۸ به ۱۱.۸ درصد رسیده است.

طرح‌های در دست اجرای سازمان نهضت سوادآموزی

وی در ادامه به طرح‌های در دست اجرای سازمان نهضت سوادآموزی نیز اشاره کرد و گفت: آموزش اولیای بی سواد دانش‌آموزان، طرح سوادآموزی گروه سنی ۱۹-۱۰ ساله، سوادآموزی عشایر، ایجاد مراکز یادگیری محلی، ایجاد حلقه‌های کتاب و کتابخوانی، طرح خواندن با خانواده، سوادآموزی اتباع خارجی، سوادآموزی زندان ها، طرح آموزش مقدمات رایانه به سوادآموزان دوره انتقال(ICDL) و سوادآموزی نیروهای مسلح از جمله طرح های در دست اجرای سازمان نهضت سوادآموزی است.

برنامه های فرهنگی و آموزشی

به گفته محمدزاده سازمان نهضت سوادآموزی با هدف توسعه و تقویت فرهنگ عمومی جامعه و ارتقای سطح آگاهی‌های مخاطبین برای مشارکت و نقش آفرینی در فعالیت های اجتماعی در کنار آموزش سواد به مخاطبین خود، برنامه های مختلف فرهنگی و آموزشی متنوعی متناسب با نیازهای روز کشور در قالب مسابقات کتابخوانی، انشا نویسی و... اجرا می‌کند. این برنامه ها ضمن فراهم کردن امکانات لازم برای دستیابی راحت تر به مواد خواندنی یا نوشتاری، زمینه ای را ایجاد می کند که طی یک رقابت سالم حضور فعال آنان را بدنبال داشته است.

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی تصریح کرد: با توجه به اینکه در سالهای اخیرحمایت از تولید بعنوان یکی از محورهای مهم اقتصاد مقاومتی همواره مورد تاکید مقام معظم رهبری(مدظله‏ العالی) است، تمام آحاد جامعه اعم از مسئولان، تولیدکنندگان، کارگران و مردم به عنوان مصرف کنندگان در قبال تحقق این شعار مسئول اند.در این راستا فرهنگ سازی از طریق آموزش می تواند؛ بسترلازم برای حمایت از تولید داخلی را فراهم کند. لذا در سال های اخیر با بهره گیری از شعار سال و نیز پرسش مهر ریاست محترم جمهور بیشتر برنامه‌های فرهنگی براین دو موضوع تمرکز داشته است. از سال ۱۳۷۹ لغایت ۱۳۹۷ در مجموع ۶۳۸۸۷۳۰ نفر مخاطبین سوادآموزی وخانواده آنان در این فعالیت های فرهنگی –آموزشی شرکت کرده اند.

وی طرح نماز کلید بهشت ( آموزش عملی نماز )، طرح سواد آموزی تبلتی خانواده سلامت، طرح  محتوا و رسانه‌های آموزشی، طرح مشارکت پذیری و طرح سوادآموزی کارکنان وکارگران را از جمله برنامه‌های فرهنگی سازمان نهضت سوادآموزی برشمرد.

انجام پژوهش‌های علمی و کاربردی

محمدزاده در ادامه به فعالیت‌های سازمان نهضت سوادآموزی در راستای انجام پژوهش‌های علمی و کاربردی اشاره کرد و افزود: برای انجام پژوهش‌ها در زمینه سوادآموزی و آموزش بزرگسالان و سوق دادن طرح های تپژوهشی در جهت اولویت های نظام آموزشی همه ساله انجام پژوهش های بنیادی و کاربردی را در سرلوحه برنامه های خود قرار داده است. سازمان تاکنون اقدامات ذیل را در خصوص اجرای پژوهش های کاربردی جهت استفاده از نتایج آنها در سیاست گذاری و برنامه ریزی، انجام داده است:
-   اجرای قریب به ۳۰۰ عنوان پژوهش ملی و استانی از ابتدای تا سال ۱۳۸۹
-    اجرای حدود ۱۳۰ عنوان پژوهش توسط پژوهشگران در سطح شورای تحقیقات استانها از سال ۱۳۹۰ تا سال ۱۳۹۹ .
-    اجرای تعداد ۲۲ مورد پژوهش در سازمان توسط اعضای هیات علمی دانشگاهها از سال ۱۳۹۰ تاکنون
-    اجرای بیش از ۱۵ مورد مطالعه کارشناسی توسط دفاتر تخصصی سازمان از سال ۱۳۹۰ تاکنون
-   اجرای ۲۲ مورد ارزشیابی از طرح ها و برنامه های سازمان از سال ۱۳۹۰ تاکنون

دستاوردهای بین المللی

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی در پایان به بخشی از دستاوردهای علمی سازمان نیز اشاره کرد و افزود: سازمان نهضت سوادآموزی با هدف از بین بردن بی سوادی ، توسعه و تعمیق سواد و ارتقاء فرهنگ اسلامی  با اجرای طرح های مختلف و اثر بخش توانسته ، علاوه بر سوادآموزی قشرهای وسیعی از جامعه هدف خود، طرح های موفقی را به مرحله اجرا گذارد که تعدادی از آنها در این گزارش اشاره شد. ارسال نتایج برخی از این برنامه ها به مجامع بین المللی و شرکت در مسابقات مذکور باعث شد که جوایز و نشان های افتخار متعددی را کسب نماید.

الف ) نشان افتخار و جایزه ((نوما)) در سال ۱۳۶۹ جهت اجرای طرح بسیج سواد آموزی

ب ) جایزه کنیگ سی جانگ در سال ۱۳۷۷ جهت اجرای برنامه گروه‌های پیگیر سواد

ج ) جایزه مالکوم آدیسه شیا در سال ۱۳۷۸ جهت اجرای برنامه خدمات مکاتبه‌ای

د ) جایزه نوما در سال ۱۳۷۹ به طرح آموزش مهارتهای زندگی برای دختران شاغل روستایی

ه ) جایزه دیپلم افتخار در سال ۱۳۸۲ به خاطر اجرای طرح خواندن با خانواده از آیسسکو

و) جایزه کنفوسیوس ۲۰۱۸ یونسکو ( سال ۱۳۹۷ ) برای طرح آموزش مقدماتی رایانه به سوادآموزان دوره انتقال

انتهای پیام/